Van der Wal presenteert stikstofplannen: veehouders houden hun hart vast 

Het stikstofprobleem is volgens de veehouders een probleem dat is gecreëerd, terwijl de boerenactiviteiten al eeuwenlang plaatsvinden. In het Programma Aanpak Stikstof wordt gebruik gemaakt AERIUS, een rekenhulp waarmee de uitstoot van stikstof en de neerslag daarvan op Natura 2000-gebieden wordt berekend. Dat is dus interpretatie van data, maar welke data worden er precies gebruikt en kun je die ook anders interpreteren?

Het is volgens hen niet zo dat er niks aan de hand is, maar de discussie zou via de Tweede Kamer gevoerd moeten worden. De kennis en wil ontbreekt echter volledig bij politiek Nederland, want er zitten bijna geen (beta-)mensen in de Kamer die kunnen rekenen: "Nederland wil altijd het beste jongetje van de klas zijn, maar we zijn dichtbevolkt en letterlijk het afvoerputje van Noordwest-Europa, met de rivieren die bij ons de zee instromen. Wij hebben 160 van die Natura-2000-gebieden, terwijl andere landen die 5-6 keer zo groot zijn er hoogstens een kwart van hebben", legt veehouder Nagelhoud uit.

Van der Wal zegt dat ze geen keuze heeft, maar andere landen gebruiken een ander toetsingskader dan ons: "Die cijfers leveren we ook aan in Brussel. Dan krijgen we ook inderdaad een rood vinkje", zegt Irene van der Marel. Wat nou als de kabinetsplannen toch doorgaan? Zwagerman: "Dat weet ik wel, dan staat Natuurmonumenten klaar om het hele gebied voor één euro over te nemen en een distelkwekerij te beginnen. Iedereen blij en niemand heeft wat te eten. Dat is bij mij in het dorp ook gebeurd."

Sowieso ontbreekt het veel Nederlanders aan kennis over het boerenleven. Rick van Velthuysen zag op tv Amsterdamse scholieren die op bezoek waren bij een boerenbedrijf: "Hun bek viel open toen ze zagen dat wat zij iedere ochtend dronken uit een koe komt. Zij hebben totaal geen benul wat landbouw en veehouderij inhoudt."

En dan is er nog het probleem, wat gaat er hierna gebeuren? "Het beeld is van we gaan de boeren uitkopen want die slopen de natuur en die moet snel gered worden, maar wat is dan de stap van morgen en overmorgen? Er wordt niet doorgedacht. We zijn als een blind paard bezig in een smalle gang waar heel veel zijdeuren inzitten maar niemand durft die zijdeuren te openen.", vindt Nagelhoud.

Dus, allemaal dan maar met de trekker naar het Malieveld of naar de rechter? Dat is volgens hem ook niet de oplossing: "We moeten coalities vormen met gelijkgestemden. We hebben allerlei problemen: de Toeslagencrisis, het gasveld in Groningen, maar er ligt wel 35 miljard klaar om onnodig boeren uit te kopen. Als we ons alleen maar op partijen als de VVD concentreren gaan we het niet redden."

Benieuwd wat ze nog meer te zeggen hebben? Luister dan hier naar de nieuwe Op Z'n Kop!