Coalitie zonder de grote winnaar: kiezersbedrog?
Vandaag is het zover: de gemeenteraadsverkiezingen! In een democratisch systeem tellen de meeste stemmen, maar in de praktijk werkt dit anders. Het blijkt zo te zijn dat in meerdere gemeentes bepaalde partijen geen plek krijgen aan de onderhandelingstafel. Het gaat dan niet om kleine partijen, maar in sommige gevallen zelfs om de winnaar.
Zo ook in Barendrecht, waar Echt Voor Barendrecht (EVB) in 2018 veertien van de 29 zetels wist te bemachtigen. Gevolg hiervan was dat overige partijen dermate waren geschrokken dat ze besloten gezamenlijk EVB buiten te sluiten. Effectief de helft van de stemmen in de prullenbak.
Staatsrechtelijk gezien mag het, maar erg democratisch voelt het niet. Leefbaar Rotterdam is eveneens buiten de gemeentelijke coalitie gehouden. Na een mooie uitslag in 2018, elf zetels, dachten zij mee te mogen besturen. Dit idee werd snel de kop in gedrukt, nadat de VVD samen met links een coalitie vormde. Naar eigen zeggen om geen Havana aan de Maas te worden en de rechtse invloed te kunnen laten gelden, maar het laat alsnog een vieze smaak in de mond van de kiezer achter.
Moge het duidelijk zijn: buitensluiten mag, ook in een democratisch systeem. De vraag is alleen of het de kiezer motiveert om te blijven stemmen en of uitsluiting het vertrouwen in de politiek ten goede komt. Na de huidige verkiezingen weten we of het ook anders kan, maar vooralsnog zijn EVB en Leefbaar Rotterdam de paria’s van de gemeentelijke politiek. Of dat verandert, is afwachten.