Het viel te verwachten dat Pieter Omtzigt niet met Geert Wilders wil onderhandelen
Een meerderheidskabinet onder leiding van Geert Wilders is nog geen stap dichterbij gekomen. Integendeel zelfs. Eerst was het Dilan Yeşilgöz die vorige week al zei dat de VVD een kabinet met de PVV alleen wil gedogen, gisteren liet Pieter Omtzigt weten überhaupt niet met de PVV te willen onderhandelen. Aan verkenner en voormalig rode rakker Ronald Plasterk de taak om hier chocolade van te maken. Een monsterklus.
Want hoe kom je in vredesnaam tot een coalitie-opzet als twee van de drie grootste partijen nu al zeggen niet warm te lopen voor een regering met de grootste partij, de PVV? Hoe ga je Pieter Omtzigt sensibiliseren als hij nu al zegt dat er met de PVV grote principiële verschillen zijn over toch niet lullige zaken als, we noemen maar iets, de grondwet.Dan kan je gaan lullen als brugman en op je kop gaan staan zolang als je wil, maar als Omtzigt zegt dat hij niet wil, dan wil hij niet. Je kan NSC moeilijk dwingen wél met Wilders om de tafel te gaan.
Dat Omtzigt de kat uit de boom kijkt is uit zijn oogpunt bekeken logisch. Wilders kan dan wel ineens uit een mild vaatje zijn gaan tappen, feit blijft dat hij de jaren aan de lopende band allerlei rabiate dingen heeft geroepen. Over allochtonen en Marokkanen in Nederland, maar ook in zijn meest recente verkiezingsprogramma staan nog allerlei gekke en onrealistische ideeën. Hij heeft het over het afschaffen van TBS, het verlagen van de AOW-leeftijd naar 65 jaar en het toepassen van het volwassen strafrecht bij 14-jarigen. Ook wil hij van de Eerste Kamer af, Oekraïne niet langer steunen in hun oorlog met Poetin en Nederland terugtrekken uit het VN-klimaatakkoord. Daarnaast moet er een streep door het klimaatfonds en uiteraard moet er een verbod komen op islamitische scholen, moskeeën en de koran.
En ga zo maar door.
De vraag is dan: hoe verhoudt die milde toon zich tot het keiharde verkiezingsprogramma? Hoe geloofwaardig ben je als je je belangrijkste thema's nu ineens overboord gooit? Hoe moet de rest van je verkiezingsprogramma geïnterpreteerd worden? Is dat ook allemaal voor de bühne opgeschreven?
Niemand hoeft dan ook op te kijken dat Omtzigt, een regeltjesneuker pur sang, nu niet meteen tongzoenend met Wilders over straat gaat. Het afbreukrisico van het regeren met de PVV is nou eenmaal groot. Want wat wil Wilders en wie zijn die PVV'ers die straks het land moeten gaan besturen? Niemand die het weet. Plasterk en Omtzigt ook niet.